The Last of Us: Part II Review

Ένα παιχνίδι είναι όπως ένα τραγούδι: στην πιο απλή μορφή, χρειάζεται μια εισαγωγή, ένα κύριο κορμό (το κουπλέ), και την έξοδο. Όσο η σύνθεση αναπτύσσεται, μπαίνουν στο ενδιάμεσό τους επιπλέον μέρη όπως η γέφυρα, το ιντερλούδιο, και το solo, και όταν ένα (ή και περισσότερα) από αυτά τα μέρη προσκολληθούν στη μνήμη μας, τα χαρακτηρίζουμε ως hook. Για να μπορέσεις πραγματικά να το βιώσεις, να αφουγκραστείς τα όσα θέλει να σου πει, πρέπει να κάνεις το ταξίδι από την αρχή. Να περπατήσεις στις νότες και τους στίχους του, να φτάσεις στο τέλος όταν πρέπει και αφότου περάσεις από όλα όσα ο δημιουργός ήθελε να νιώσεις.

Το The Last of Us: Part II υπέφερε με την διαρροή τεράστιου μέρους του, πιο κοντά προς το τέλος παρά την αρχή, και την κατακραυγή από το κοινό για αυτά που απεικόνιζε. Αναμενόμενο; Απόλυτα. Το υλικό που βγήκε στη φόρα ήταν απλά ένα κομμάτι πετάμενο, χωρίς τις βάσεις που χτίζει το παιχνίδι από την αρχή, χωρίς την ανάπτυξη της ιστορίας που οραματίστηκε ο Druckmann. Αδικαιολόγητα λοιπόν; Σιγουρότατα.

Διαβάστε το review μας πιο κάτω, βασισμένο σε μια ολοκληρωμένη εμπειρία του παιχνιδιού, περιορισμένο σε αναφορές ως σεβασμό προς τους παίκτες και spoiler free. Είναι μακρύ, όπως και το παιχνίδι, και προσπαθούμε να αγγίξουμε όλα τα μέρη, χωρίς να διασταυρώσουμε γραμμές που δεν πρέπει. Αν φαντάζει TL;DR, μεταβείτε στις Τελικές Σκέψεις. 

(συνεχίζουμε τη χρήση έτοιμου οπτικοακουστικού υλικού καθώς ακόμη απαγορεύεται η αναδημοσίευση δικού μας footage)

ΙΣΤΟΡΙΑ

Δεν επιτρέπεται ακόμη, ούτε το επιθυμώ, να αναφερθώ σε σημεία που θα προδώσουν την πλοκή και θα χαλάσουν την εμπειρία στον οποιονδήποτε προτίθεται να παίξει το TLOU. Σε γενικές γραμμές λοιπόν, και χωρίς spoilers, σας παραθέτω το κύκνειο άσμα της Naughty Dog για το PS4.

Γρήγορο recap για όσους δε γνωρίζουν: Η έξαρση ενός ιού, έχει σχεδόν αφανίσει την ανθρωπότητα, μεταβάλλοντας όσους δεν πέθαναν σε τέρατα-ζόμπι, τους infected. Η Ellie είναι ένα κορίτσι το οποίο έχει δαγκωθεί αλλά δεν έχει μολυνθεί. Ο Joel είναι ένας πατέρας που έχασε την κόρη του και αναλαμβάνει το ρόλο του προστάτη της Ellie, για να την οδηγήσει σε ένα νοσοκομείο όπου θα μελετήσουν το DNA της για να βρουν θεραπεία, αντιμετωπίζοντας ανθρώπους, κανίβαλους και τέρατα.

Βρισκόμαστε σε μια βαρετή ρουτίνα πλέον, πέντε χρόνια μετά τα γεγονότα του πρώτου, στην νεοανεγερθείσα πόλη του Jackson.  Δε συμβαίνουν πολλά, γιατί δεν έχει πολλά που μπορούν να συμβούν, παρά τα συνηθισμένα: περίπολα, επιδρομές για πρώτες ύλες, εξοντώσεις μολυσμένων. Μια μικροκοινωνία γίνεται ο χώρος σπατάλης χρόνου για την Ellie και τον Joel, όταν ένα γεγονός έρχεται να αναταράξει τα τετριμμένα τους και να γίνει η αφετηρία της πορείας για εκδίκηση.

O Joel αγέρωχος κοντά της, μια ήρεμη δύναμη, να προσπαθεί να δώσει τροφή στα όνειρα και χρώμα στη ζωή της. Ως η πατρική φιγούρα που αναπτύχθηκε από το πρώτο μέρος, μεταλαμπαδεύει τις γνώσεις του απλόχερα και της κάνει μαθήματα ζωής και συμπεριφοράς, καταδιώκοντας οποιουσδήποτε κινδύνους, κοινωνικούς και μη, από κοντά της.

Η Ellie, στα 19 της χρόνια πλέον, δεν είναι το αθώο κοριτσάκι που γνωρίσαμε. Όντας μια νεαρή γυναίκα, με υπευθυνότητα, ευθύνες, αισθήματα και εμπειρία, αψηφά τα αναμενόμενα, αμφισβητεί τον Joel και αναλώνεται στους προβληματισμούς της για τις αποφάσεις που οδήγησαν στο να ζει αυτή και να μην υπάρχει θεραπεία για τους υπόλοιπους (γνωστό και ως survivor guilt). Οι αντιδράσεις της προς τα διάφορα δρώμενα και οι σχολιασμοί της, κρύβουν μια πιο σκοτεινή αντιμετώπιση και στεγνή στάση ζωής, με ειρωνεία και απέχθεια, παρά ελπίδα και αισιοδοξία. Η εμφάνιση της είναι ατημέλητη και πιο μουντή, ανδροπρεπές ως επί το πλείστον, ενώ το χέρι της διακοσμεί ένα υπέροχο tattoo με φύλλα και ένα σκώρο.

Σε μια αναπάντεχη καμπή στην ιστορία, οι δυο τους απομακρύνονται, και η Ellie, θολωμένη από μίσος και διψασμένη για εκδίκηση, αρχινά μια πορεία που θα αλλάξει τη μελωδία της ζωής της. Θα περάσουμε από το Seattle, την Washington και το Wyoming, και θα εξαναγκαστούμε να κάνουμε πράγματα που μπορεί να μη θέλουμε, όλα εξυπηρετώντας την ανάπτυξη της ιστορίας. Μιας ιστορίας που σέβεται τον προκάτοχό της, αναπτύσσοντας τον τόνο και τα μηνύματά της, απρόσμενα, αναπάντεχα, με προκλητικό τρόπο και πρωτοποριακή εξιστόρηση.

GAMEPLAY

Πέραν των χαρακτήρων, το παιχνίδι ωρίμασε και όσον αφορά τον τρόπο που παίζεται. Χωρίς να αποκλίνει πολύ από το αρχικό, αλλά με μια ανάπτυξη στην γκάμα των ικανοτήτων του χαρακτήρα που υποστηρίζει την μεγαλύτερη ηλικία και περισσότερη εμπειρία:

Σε σύγκριση με το πρώτο μέρος, η Ellie μπορεί να κολυμπήσει, βουτώντας και εξερευνώντας τους πυθμένες για αντικείμενα, να κρυφτεί από εχθρούς και να περάσει κάτω από εμπόδια, φτάνοντας σε απρόσβατες ή μυστικές περιοχές. Μπορεί επίσης να πηδήξει, είτε πάνω από εμπόδια, κενά, από ένα σκοινί, ή κάτω από ένα ύψωμα. Προσθέστε και την ικανότητα να πέσει στο έδαφος μπρούμυτα, και το παιχνίδι έρχεται πιο κοντά στον άλλο υπέροχο τίτλο της εταιρείας, το Uncharted. Με αυτή την ικανότητα, η Ellie μπορεί να μπει σε περιοχές που διαχωρίζονται από τοίχους αλλά έχουν τρύπες στα χαμηλά, να συρθεί μέσα σε αεραγωγούς ή να κρυφτεί σε ψηλό γρασίδι και να αποφύγει εχθρούς.

Όσο αφορά τις ικανότητες της στη μάχη, έχει προστεθεί το dodge/αποφυγή, προσφέροντας μια έξτρα ιδιότητα στις συγκρούσεις ή ένα αμυντικό μέτρο στις αιφνίδιες επιθέσεις. Μπορείτε να αποφύγετε όλα τα κτυπήματα ενός Runner, αν κτυπήσετε το dodging σωστά, προκαλώντας εκείνου ζημιά χτυπώντας τον στα επόμενα δευτερόλεπτα. Πέραν των ισχυρών melee weapons που βρίσκεται στο χώρο (ρόπαλα, τσεκούρια κλπ) αυτό μπορεί να γίνει και με το μαχαίρι-πεταλούδα που έχει ως default η Ellie για τα melee attacks της. Με αυτή τη λεπίδα μπορείτε να εξουδετερώσετε και τους Clickers, φτάνει να τους πλησιάσετε κρυφά, χωρίς να χρειάζεστε shiv (ευχαριστούμε ND!). Οι μάχες σώμα με σώμα έχουν αναπτυχθεί με ένα αξιοζήλευτο τρόπο, “σιδερώνοντας” οποιαδήποτε προβλήματα έδειξε σε προηγούμενους τίτλους (looking at you Nathan Drake) και η νέα τεχνοτροπία της εταιρείας είναι κάτι που δεν έχει να ζηλέψει κάτι από κανένα παιχνίδι!

Την ώρα που πλησιάζετε κάποιο εχθρό, πρώτα σας προσφέρετε η επιλογή να τον αρπάξετε. Σε αυτή τη κίνηση η Ellie θα στρέψει τον εχθρό -αν χρειάζεται- να βλέπει μακριά της, και θα τον πιάσει από τον λαιμό. Αν επιλέξετε Strike θα τον μαχαιρώσει και τέλος, αλλιώς μπορείτε να τον κρατήσετε για λίγο χρησιμοποιώντας τον ως “ασπίδα” προς τους άλλους εχθρούς που σας καταδιώκουν.

Ο χαρακτήρας μας μπορεί να αναβαθμιστεί και για να γίνει αυτό πρέπει να μαζέψουμε την απαραίτητη ποσότητα χαπιών που βρίσκουμε διάσπαρτα στο περιβάλλον, όπως παρουσιάστηκε και στο πρώτο παιχνίδι. Υπάρχουν διάφορες παρακλάδια αναβαθμίσεων με το κάθε ένα να έχει τις δικές του υποκατηγορίες. Αυτά θα δώσουν το πλεονέκτημα στις μάχες ή στη χρήση των πρώτων υλών, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων της Ellie κλπ, όπως έκαναν και στο πρώτο παιχνίδι.

Οι αναβαθμίσεις στον εξοπλισμό επανέρχονται, με τα workbenches να απαιτούν τα μικρά γρανάζια που μαζεύουμε από τον κόσμο. Βελτιώστε τη χωρητικότητα των όπλων σας, μειώστε την ανάκρουση, αυξήστε τη δύναμή τους, ανάλογα με το πιο όπλο εξυπηρετεί περισσότερο το style παιχνιδιού σας. Και για τις δύο κατηγορίες αναβαθμίσεων, ένα play through μπορεί να μην είναι αρκετό, αλλά υπάρχει το New Game+ για να τα ολοκληρώσετε.

Παντού υπάρχουν αντικείμενα για τη συλλογή σας. Από έτοιμα medical kits, σε σφαίρες, συλλεκτικές κάρτες, υλικά για παρασκευή βομβών, πρέπει να εξερευνάτε και να μαζεύετε τα πάντα που βρίσκετε γύρω σας. Σε σημεία θα χρειαστεί να λύσετε κάποιους μικρούς “γρίφους” (πχ να πάρετε ένα κάλαθο ψηλά σε μία ράμπα και να τον αφήσετε να κυλήσει κάτω, ενώ συνάμα να ανοίξετε την πύλη για να περάσει έξω, να ανεβείτε επάνω του και να φτάσετε τον τοίχο που θέλετε να σκαρφαλώσετε) για να μπορέσετε να βρείτε σπουδαίες ποσότητες μαζεμένες.

Άλλοτε θα χρειαστεί να μελετήσετε γράμματα για να βρείτε συνδυασμούς χρηματοκιβωτίων, για να φτάσετε στους “θησαυρούς” που μάζεψαν πιο άτυχοι πολίτες. Μέσω αυτών των γραμμάτων θα γνωρίσετε και θα μάθετε για την τύχη (ή ατυχία) ανθρώπων που πίστευαν ή ελπίζουν ότι θα τα καταφέρουν, δίνοντας ένα ακόμη επίπεδο storytelling σε αυτό το υπέροχο δημιούργημα.

ΓΡΑΦΙΚΑ

Όπως θα ανέμενε κανείς, και όπως οφείλει όποιος κυκλοφορεί ένα τέτοιο τίτλο, σε μια τέτοια εποχή, τα γραφικά του παιχνιδιού είναι από τα καλύτερα που εμφανίστηκαν στην κονσόλα. Από τους τελευταίους αποκλειστικούς τίτλους του PS4, και, πιστεύουμε με την υποδομή για μεταφορά στο PS5 σύντομα, το TLOU2 είναι ένας ύμνος στο gaming design.

Οι χαρακτήρες είναι πολύ προσεγμένα ανεπτυγμένοι. Κανένας δε νιώθει δευτερεύον σε παρουσιαστικό, ακόμη και αν είναι NPC. Με πολύ διαφορετικά παρουσιαστικά, αναλόγως φύλου, σωματικής διάπλασης, ρόλου και εποχής, η κάθε εμφάνιση «ντύνει» άψογα τον κάθε άνθρωπο. Ακόμη και η σεξουαλική προτίμηση του χαρακτήρα, τουλάχιστον όσων γνωρίζουμε, δένει με την παρουσία τους. Εξού και η πιο ανδροπρεπές εμφάνιση της Ellie. Οι μορφασμοί τους είναι άρτια καταγεγραμμένοι, με τις εκφράσεις να υποστηρίζουν τους διαλόγους και να «μιλούν» χωρίς να προφέρουν λόγια. Η αλληλουχία κινήσεων δεν ένιωσε σε καμιά περίπτωση σπαστική ή διακεκομμένη, με το χαρακτήρα να έχει μια ροή στην εκτέλεση π.χ. βουτιά σε στάση μπρούμυτα μετά από πήδημα από ψηλά, καθώς πυροβολεί.

Τα περιβάλλοντα είναι πανέμορφα φτιαγμένα, παρά την καταστροφή και εγκατάλειψη που τα κατακλύζει. Πελώρια κτίρια, βομβαρδισμένα, με αμπαρωμένα παραθύρια. Αυτοκίνητα αναποδογυρισμένα, καμένα, σκουριασμένα. Σημεία ελέγχου με κιγκλιδώματα, κουβούκλια φρουρών και προμαχώνες. Λακκούβες στους δρόμους, γέφυρες που υποχώρησαν, και τη φύση να διεκδικεί πίσω τον κόσμο, πνίγοντας τα πάντα στο πράσινο. Ένα petshop, μια τράπεζα, ένα μουσείο, μια μπυραρία, κτίρια που θα ανέμενες να δεις σε μια κανονική πόλη, όπως φαντάζεσαι να ήταν μετά από μια τέτοια καταστροφή.

Πιο έξω, στα δάση, κάτασπρα το χειμώνα, να μένουν τα ίχνη στο βαθύ χιόνι και τα κλαδιά να ξετινάζουν όσο στοιβάχτηκε επάνω τους όταν τα ακουμπάς. Τη δε άνοιξη, ένα υπέροχο, άγριο και απάτητο πράσινο, δίπλα από ποτάμια που κυλάνε και αντανακλάσεις που σπινθηροβολούν τον ήλιο. Ώσπου φτάνει το μάτι, υπάρχει θέα. Είναι πολύ εύκολο να νιώσεις τις διαστάσεις του κόσμου τριγύρω, πόσο μικρός είναι ως αναλογία του ο άνθρωπος. Σίγουρα επηρεασμένο από την τεχνοτροπία του Uncharted, σίγουρα πιο καλοφτιαγμένο και καλοδεχούμενο.

Στο εσωτερικό υπάρχουν προσεγμένες λεπτομέρειες που δείχνουν φροντίδα και τη σύσταση ενός ολοκληρωμένου κόσμου, μέσα και έξω. Σε ένα μουσικό κατάστημα εντοπίσαμε σε μια γωνιά κουτιά που είχαν επάνω σχέδια και πληροφορίες για keyboard (αρμόνιο). Σε ένα διαμέρισμα, στο υπνοδωμάτιο, κρεμόταν ένα ημερολόγιο τοίχου, με κυκλωμένη μια ημερομηνία ως 30^η επέτειο γάμου τους. Και σε ένα άλλο βρήκαμε αφίσες συγκροτημάτων, διάσπαρτα comic books και ένα PlayStation 3 με αντίτυπα του Uncharted 3. Πινελιές, στάσιμες και ασήμαντες για την εξέλιξη, αλλά που δείχνουν πως παλιά, υπήρξε μια ζωή, διαφορετική από αυτή που βιώνουμε τώρα.

ΗΧΟΣ

Μια ολοκληρωμένη εικόνα χρειάζεται το σωστό μουσικό υπόστρωμα. Μια μελωδία μπορεί να ανάγει αυτό που βλέπουν τα μάτια σε ανώτερα επίπεδα, να περάσει συναισθήματα που δεν μπορούν να δειχθούν, και να σου δημιουργήσει συνάψεις στον εγκέφαλο που θα σε συντροφεύουν και έξω από το gaming βίωμα. Οι υπεύθυνοι για τη μουσική επένδυση του TLOU έχουν μελετήσει τη βέλτιστη πρακτική σε αυτό τον τομέα, έφτασαν στον πυρήνα της και μετά την αναδόμησαν συνυφασμένη με το παιχνίδι. Το ένα να κολακεύει το άλλο, και μαζί να εξυψώνουν την εμπειρία σε οσκαρική παραγωγή.

Στο συγκεκριμένο παιχνίδι η μουσική παρουσιάζεται και μέσω της Ellie να παίζει κιθάρα (θα ψάξετε το Pearl Jam – Future Days από πολύ νωρίς, you are welcome). Και η ιστορία της συγκεκριμένης κιθάρας (και του συγκεκριμένου τραγουδιού) είναι μια που προχωρά χέρι-χέρι με την πρόοδο της κεντρικής ιστορίας. Μαζί αρχίζουν, μαζί φτάνουν στο κουπλέ, μαζί τελειώνουν. Ως μουσικόφιλος λάτρεψα αυτή τη προσθήκη – ίσως να με παρασέρνει κιόλας στην κριτική μου για τον ήχο. Αλλά είναι αδύνατον να το παραβλέψω, όπως είναι αδύνατον να φανταστώ το TLOU2 χωρίς αυτό το στοιχείο. Περισσότερα γι αυτό, σε κατοπινό άρθρο, μετά την κυκλοφορία του παιχνιδιού.

ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

Το τέλος του παιχνιδιού με βρήκε συγκλονισμένο, συγκινημένο. Ο μοχλός να αιωρείται στο χέρι, να κοιτάζω την οθόνη να κατακλύζεται από τη μουσική που επέλεξαν για το κλείσιμο και όλα αυτά τα ονόματα που εμφανίζονταν από κάτω και χάνονται στο πάνω άκρο της οθόνης. Αυτό δεν ήταν απλά ένα παιχνίδι που μόλις τερμάτισα. Δεν ήταν μια μακρηγορούσα εξιστόρηση, παράτασης του πρώτου μέρους. Ούτε η υλοποίηση του άπληστου εμπορικού πνεύματος μιας εταιρείας.

Όχι. Αυτό που βίωσα ήταν μιας ανώτερης μορφής ψυχαγωγία. Ένα ακόμη κόσμημα στην παιγνιοθήκη αριστουργημάτων. Όπως το God of War, το Red Dead Redemption II, το Spider-Man. Για τους δικούς του λόγους! Για διαφορετικούς λόγους. Αλλά το ίδιο σπουδαίο, παρακαταθήκη για όσα θα ακολουθήσουν, εγκώμιο σε όσα προηγήθηκαν, τόσο από την ίδια την Naughty Dog, όσο και από το γενικό χώρο του gaming.

Όταν ένα παιχνίδι, ένα συνονθύλευμα από pixels, φτιαχτούς χαρακτήρες, φανταστικές ιστορίες και εξωπραγματικές καταστάσεις, σου μεταφέρει τόσο ρεαλιστικά μηνύματα, σου δημιουργεί τόσο έντονα συναισθήματα και σου θυμίζει πόσο ελαττωματικά σπουδαίοι (ή, σπουδαία ελαττωματικοί) είμαστε οι άνθρωποι, τότε δεν έχεις παρά να υποκλιθείς σε αυτή την τέχνη.

Κλείνω με την αγαπημένη μου ατάκα από τον BoJack Horseman: “Σε αυτό τον τρομακτικό κόσμο, αυτό που έχουμε είναι οι συνδέσεις που κάνουμε”.

Και με όλη μου την ειλικρίνεια: ευχαριστώ Naughty Dog.

Ευχαριστούμε την Sony PlayStation Cyprus για την παραχώρηση του κωδικού γι αυτό το review!