Σήμερα λοιπόν, εν όψει της ανακοίνωσης του νέου παιχνιδιού της Warhorse, θα πούμε εκτάκτως λίγα λόγια για την αξία και την σημασία του Kingdom Come: Deliverance. Πριν όμως μπούμε στο ζουμί, θέλω να ξεκαθαρίσω το εξής.
Κριτικές και αξίες
Όταν βλέπω μια κριτική παιχνιδιού, συνήθως παρατηρώ πως ο κριτικός περιγράφει το παιχνίδι. Αυτό είναι λογικό και απαραίτητο. Θέλω ο κριτικός μου να μου περιγράψει τι είναι το παιχνίδι, ποια είναι τα συστήματά του, τι κάνει καλά, τι δεν κάνει καλά και αν αξίζει να στάξω τα 60 ευρώ που ζητά για να το αγοράσω. Περιγράφει την κατάσταση των γραφικών και του ήχου. Βλέπει αν υπάρχουν glitches και bugs και αναφέρει την επίδοση του παιχνιδιού στο σύστημά του. Αυτά και άλλα είναι στοιχεία που πρέπει να έχει μια τίμια κριτική παιχνιδιου. Όμως υπάρχουν περιπτώσεις που ένα παιχνίδι χρειάζεται και κάτι παραπάνω από μια απλή περιγραφή και αξιολόγηση. Χρειάζεται τον κριτικό να μιλήσει όχι για την τιμή αλλά για την αξία και την σπουδαιότητα του, ακόμη κι όταν αυτά δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο μιας κριτικής.
Το Kingdom Come: Deliverance είναι ένα παιχνίδι το οποίο έκανα πάρα πολύ καιρό να παίξω. Το φοβόμουν πάρα πολύ, κυρίως γιατί προγραμματικά το Kingdom Come πήγε να κάνει ό,τι ολόκληρη η βιομηχανία του gaming φοβόταν να κάνει εδώ και δεκαετίες. Στόχος του είναι να κάνει τον παίχτη να επενδύσει τον χρόνο και ενέργεια και σκέψη και ικανότητα στο παιχνίδι. Για να παίξεις το Kingdom Come πρέπει να είσαι ψυχή τε και σώματι παρών. Κι εγώ φοβόμουν να ιδρώσω την φανέλα.
Ιδρώνοντας την πανοπλία
Και είχα δίκιο. Το παιχνίδι πολλές φορές σου εναντιώνεται. Σε πιέζει να αντεπεξέλθεις στις καταστάσεις. Θέλει να φερθείς έξυπνα. Το σύστημα μάχης θέλει σκέψη και παρατηρητικότητα. Για κάθε perk που κερδίζεις, σου έρχεται και ένα αντίστοιχο μειονέκτημα. Ο χάρτης είναι μικρός, αλλά θέλει προσοχή από ενέδρες όταν τον διασχίζεις. Αν θες να γίνεις καλός σε κάτι, δεν έχει talent points. Πρέπει να εξασκηθείς. Θες να γίνεις καλός στο τόξο; Πρέπει να ρίξεις τόσα βέλη μέχρι να μάθεις να ρίχνεις με το τόξο. Αν θες να γίνεις καλός στο σπαθί τότε πολέμα με σπαθί και μάθε. Όσες πιο πολλές κλειδαριές ανοίξεις, τόσο καλύτερα θα μπορείς να τις ανοίγεις στο μέλλον.
Και δεν μόνο αυτά. Πάνε τα drag and drop για να φτιάξεις φίλτρα. Τώρα θα βάζεις προσεκτικά τις δοσολογίες και θα το βράζεις όσο λέει η συνταγή. Αν θες να είσαι γοητευτικός, πρέπει να έχεις καθαρά ρούχα και να έχεις κάνει και μπάνιο. Κι όταν πιάσεις βιβλίο, ατύχησες! Πρέπει πρώτα να βρεις τον γραφιά του χωριού για να σου μάθει πώς να διαβάζεις.
Το Kingdom Come έχει τα σωστά payoffs
Το παιχνίδι καταλαβαίνει καλά ένα πράγμα. Πως για να έχεις το σωστό pay-off, πρέπει να έχεις επενδύσει στο παιχνίδι κάτι παραπάνω από talent points. Πρέπει να πονέσεις, να ιδρώσεις, να δοκιμάσεις και κυρίως να αποτύχεις. Το παιχνίδι θέλει να σε κάνει να ζήσεις με τις αποτυχίες σου, να φας τα μούτρα σου και να ξαναπροσπαθήσεις με σπασμένα δόντια και να τα καταφέρεις.
Δραπετεύοντας από το Talmberg
Και ω, θέε μου, πόσες φορές θα αποτύχεις. Ειδικά στις αρχές που είσαι εντελώς noob, σε πατάει κάτω, σχεδόν σαν souls-like. Θυμάμαι μια αποστολή που με ήθελε να φεύγω από το Talmberg, όμως ο φρουρός στην πόρτα είχε άλλη γνώμη. Οκ, λέω, θα διαρρήξω τον στρατώνα τους, θα ντυθώ φρουρός και θα περάσω. Σχεδόν immersive sim. Πάω στον στρατώνα, προσέχω να μην με δει κανείς, ανοίγω την κλειδαριά, μπαίνω μέσα. ΤΣΟΥΠ! Με συνέλλαβαν. Λέω, κάτι θα έκανα λάθος. Το δοκίμασα δέκα φορές. Δέκα φορές απέτυχα. Τελικά κατάφερα να περάσω την αποστολή, από λάθος. Κάποια στιγμή, από ατύχημα, έπεσα από την γέφυρα που συνέδεε το κάστρο και το σύστημα αναγνώρισε πως είχα δραπετεύσει.
Και δεν σταματάει εκεί. Αφού έπεσα και έσπασα το ποδάρι μου, βαράει συναγερμός στο κάστρο. Πού να τρέξω με σπασμένο πόδι; Κούτσα κούτσα, ψάχνω να βρω κανά άλογο, αλλά πού; Τελικά με βρίσκει ένας άλλος φρουρός και λέω από μέσα μου “άιντε πάμε πάλι”. Όχι! Ο φρουρός με πιάνει στην κουβέντα και επειδή έχω καλύτερο charisma από τον φρουρό, του πουλάω παραμύθι. Το τέχνασμα πιάνει. Ο φρουρός με αφήνει και μπορώ με την ησυχία μου να βρω καταφύγιο για το πόδι και να συνεχίσω το ταξίδι μου.
Το παιχνίδι το έπαιξα το 2021. Τρία χρόνια μετά ακόμη θυμάμαι αυτό το περιστατικό, κάτι που δηλώνει την αξία του Kingdom Come. Το παιχνίδι σου μένει χαραγμένο στην μνήμη, όχι από το θέαμα, αλλά από την προσπάθεια που βάζεις και την ανταμοιβή που σου δίνει. Σου λέει: “Θα αποτύχεις πολλές φορές, αλλά όταν θα ξεκινήσεις να πετυχαίνεις, τότε αυτό θα είναι κάτι που θα σου μείνει για πάντα”.
Kingdom Come και η Μάχη του Pribyslavitz
Αυτό το ένιωσα στη μάχη του Pribyslavitz. Πάω εγώ το βλαχαδερό πρώτος στην μάχη. Σε πέντε δευτερόλεπτα είχα ήδη πεθάνει. Οκ, λέω. Πάρε το σιγά σιγά. Έναν έναν. Πάλι απέτυχα. Ξανά προσπάθεια. Πεθαίνει ο πρώτος. Πεθαίνει ο δεύτερος. Ανεβαίνω επίπεδο. Βλέπω τους τοξότες από μακριά. Έχουν το υψηλό έδαφος, Άνακιν, άρα δεν βοηθά το τόξο μου. Ας είναι, ανεβαίνω τα σκαλιά με την ασπίδα να καλύπτει το 97.5% του οπτικού μου πεδίου. Τους σκοτώνω, κατεβαίνω, η μάχη συνεχίζεται και ω! Φτάνουμε στο τελικό boss που γίνεται στη σοφίτα της εκκλησίας.
ΧΑ! Το boss είναι αρματωμένος σαν αστακός και είναι σούπερ ντούπερ ιππότης. Κάθε χτύπημα το κάνει parry, με έχει ταράξει στα counter-attacks και με το ζόρι τον αποφεύγω. Επίσης έχω σπαθί, αντί ρόπαλο, επομένως το μισό χτύπημα που του κατάφερα δεν έκανε καθόλου ζημιά στην πανοπλία. Είμαι με το ένα πόδι στον τάφο όταν ξαφνικά μου σκάει φλασιά. To boss δεν έχει κράνος. Τα παίζω όλα για όλα. Βγάζω τόξο και τρέχω στην άλλη μεριά του δωματίου. Τραβάω την χορδή και εύχομαι όλη αυτή η εξάσκηση που έχω κάνει στο τόξο να αποδώσει. Αφήνω το βέλος. Τον πετυχαίνει στο δόξα πατρί. Το παιχνίδι είναι ρεαλιστικό, επομένως ξεχάστε μπάρες και στάδια. Τον πέτυχες με βέλος ανάμεσα στα μάτια. Θα πεθάνει κι ας είναι και boss.
Η μάχη τελειώνει και παίζει το cutscene. Κέρδισα. Με το μυαλό μου. Με την εξάσκηση. Δείχνοντας υπομονή και επιμονή. Και το παιχνιδι με αντάμειψε.
Ήταν εκείνη τη στιγμή που το Kingdom Come μου αποκάλυψε κάτι για την αξία του και την αξία όλων των παιχνιδιών.
Η Πραγματική Αξία του Kingdom Come Deliverance
Τα πραγματικά σπουδαία παιχνίδια, τα παιχνίδια που σου μένουν στην καρδιά σου, δεν χρειάζεται να είναι τέλεια. Το Kingdom Come Deliverance δεν είναι τέλειο παιχνίδι. Έχει λάθη και παραλείψεις, προβλήματα στην μάχη και στo balancing. Κάποιοι σχεδιασμοί είναι απογοητευτικοί και άλλοι απλώς γελοίοι. Υπάρχουν πράγματα για τα οποία θα γκρινιάζω μέχρι να σβήσει ο ήλιος, κι ας το αγαπάω.
Δεν είναι τέλειο, όχι. Αλλά έχει τα πράγματα που μετράνε σε ένα παιχνίδι. Έχει πάθος. Έχει καρδιά. Διαθέτει όραμα και χαρακτήρα. Έχει ξεκάθαρους στόχους και το πιο στιβαρό direction. Ο Dan Vavra του Mafia που ήταν και το πρώτο Boomer Gamer, κατάφερε το ακατόρθωτο. Με έκανε να νιώσω εκείνο το συναίσθημα που είχα νιώσει και το 2002 όταν έπαιξα το Mafia. Το συναίσθημα πως εδώ έχουμε ένα παιχνίδι ορόσημο. Ένα παιχνίδι που προσπαθεί να κάνει κάτι διαφορετικό, να κάνει τον παίχτη να νιώσει συναισθήματα με τον κόσμο και την ιστορία του.
Χρειαζόμαστε κι άλλα παιχνίδια σαν το Kingdom Come Deliverance σήμερα. Όχι επειδή δεν έχουμε αρκετά RPG ή δεν έχουμε αρκετά παιχνίδια που κάνουν την ζωή του παίχτη μίζερη. Αλλά επειδή παιχνίδια με direction και πάθος και ταυτότητα και εντιμότητα σπανίζουν και στην τελική, αυτές είναι οι αξίες που κάνουν ένα παιχνίδι σπουδαίο. Όχι τα γραφικά και τα spreadsheets που δείχνουν ωμά στατιστικά στοιχεία. Το Kingdom Come Deliverance είναι ένα διαμάντι. Ακατέργαστο σε πολλά σημεία του, αλλά προτιμώ χίλιες φορές ένα ακατέργαστο διαμάντι παρά μια υπερβολικά polished μετριότητα.
